Keçenlerde ukrain ve rus tarafları arasında arbir eserlerniñ tam qıymetli deñişmesi keçti. Evlerine qaytqanlarnıñ hatıralarını yazdıq.
Hatırlatayıq ki, deñişme Ukraina Prezidentiniñ emrinen, Milliy malümat bürosınıñ (MMB) faaliyetiniñ çerçivesinde, UTHnen işdeşliginen ve Halqara Qırmızı Haç Eyyetiniñ (HQHE) vekilliginen 10х10 formulasına köre keçirildi. Vitse baş nazir İrina Vereşçuknıñ emrine mücibi, azat etilgen ukrain esirleri Kıyıv şeerinde Reintegratsiya nazirliginde qarşılandı. Erkeklerge tüm kerekli yardım berildi.
İşğalcilerniñ apishanelerinden azat etilgen askerlerimiz esirlikte olğanı içün yoruldılar, amma ruhunıñ küçü büyüktir. Ukrainanıñ alsa taşlamaycağıni ve er askeri, er vatandaşı içüm cenkleşecegini añlayaraq ilham bergenini aytalar.
Tünevin esirler olğanlar, qorantalarınen körüşken soñ, cenkke qaytıp tamam Ğalebege cenkleşmege azırlar.
Roman: «Duşmannı boğazından tutmaq arzum bar!»
Azar etilgenler arasında – rus gemisine yönelişni köstergen efsaneviy ifadeniñ müellifi – Zmiyınıy adasından arbiy sıñırcı Roman Ğrıbov. Duşman deñiz desantı, rus tsinik tecavuzınıñ ilk künü bu kiçik topraqnıñ avadan ve deñizden amansız bombardıman etilgeninden soñ onı reine aldı.
– Esirlikte bir ay edim, tahminen dört yerni deniştirdim. Duşmannıñ ellerine oğratqanda Ekinci cian cenki aqqında oquğanım kitaplarnı deral hatırladım. Natsist lagerlerinde tutulğan askerler kibi anda özümni duya edim. Başqa bir şekilde añlatamam, – dep Roman bizge ayttı.
Sıñırcı biraz vaqıt aqrabalrınen olıp USQne keri qaytmağa planlaştıra.
– Ep bir duşmannı boğazından turmaq bütük bir arzum bar, – dep rus gemisi aqqında ifadeniñ müellifi duyğularını paylaşa.
Oleğ: «Ruslar tseremoniya etmey ediler: topraqqa ata, ayaqlarınen yumruğınen, qundaqlarnen ura ediler»
Rus esirliginden azat etilgen tankçı “Donbas” batalyonından üyken asker Oleğ Brığıda, tanknıñ urulıp ateşke berilmesinden soñ reine alınğanını ayta.
Tışarığa çıqmağa bahtlı oldım, yüzüm ve ellerim pek yandı… Ruslarnıñ meni topraqta süyregeni vaqtında özüme keldim, – dep işğalciniñ ellerinde eki aftadan daa çoq vaqıt olğan Oleğ öz ikâyesini añlata.
Duşman, ukrain esirlerinen özüni ayvanca tuta: topraqqa ata, ayaqlarnen, yumruqlarnen, qundaqlarnen ura ediler… Yani, Halqara şartnamelerniñ qaideleri ve Halqara gumanitar uquq aqqında laf etmek daydasız.
Dmıtro: «Artıq er kün menim aqqında tüşüngenlerini ve qayğırğanlarını bilem»
Maşnalı brigadalardan birinden Dmıtro Budçuk iqrar ete: birinciden, esirlikte olğanda, onıñ aqqında kimseniñ tüşünmegeni kibi duya edi. Onıñ arbiy zenaatı sebebinden – o mergin nişancı – pek qılındı: asker elektrik stulınen işkenceler, bürlerge darbeler ve daa çoq şey yaşadı…
Anda olarnıñ böyle deñişikligi edi – amansız işkenceciler amansız ura ediler. Bizni Volnovaha altında tüzetüv cezahanesinde tuta ediler, – dep Dmıtro hatırlay.
Şimdi ise o pek yahşı bile ki, Ukraina onıñ aqqında er kün tüşüne ve onı qayğıra edi. Tamam bunıñ içün şu anda evindedir.
Hatırlatayıq ki, şimdi Milliy malümat bürosı (MMB) öz funktsional imkânlarını arttıra.
O, Ukraina Nazirler Kabinetiniñ qararını yerine ketirmek içün teşkil etildi ve onıñ vazifesi, tüm mümkün olğan menbalarnı qullanaraq em ukrain, em de işğal ordusı tarafından arbiy esirler, öldürilgenler, habersiz ğayıp olğanlar, hastalar ve yaralanğanlar aqqında malümatnı toplamaq ve umumiyleştirmektir.
Daa işğalciler tarafından qanunsız olaraq em de tınç yaşağan sakinler arasında tutulğanlar aqqında.
Rus-ukrain cenki vaqtında alâqañıznı coyğanıñız yaqın biriñizni qıdırasıñızmı? – böyle vastalarnen MMBna muracaat etiñiz:
- 24 saat işlegen MMBnıñ «Sıcaq hattınıñ» nomeraları: 1648 ve +38 (044) 287-81-65;
- elektron poçtası [email protected];
- MMBnıñ saytı – nib.gov.ua, ğayıp olğanlarğa dair malümat talapları içün mahsus forma vastasınen;
- Telegram – @nib_uncp_bot ;
- Facebooktaki saife.
Şimdiden kün boyunca Büro, profil suallerinen bağlı tahminen 300 vaqianı işley ve qayd ete ya da qaysı organğa muracaat etmek kerekligini tavsiye ete.
Büro, halqara-gumanitar uquqqa, bu cümleden: Cenevre Şartnamesiniñ Arbiy esirlernen tutma aqqında (III) 122. maddesine ve Cenevre Şartnamesiniñ Cenk vaqtında grajdan ealiniñ qorçalanması aqqında (IV) 136. maddesine mücibi areket ete.