Arbiy vaqıtta aferistlerniñ yalanına oğraşmamaq nasıldır

Bazı ukrainalılar devletini duşmandan silânen qorçalağanda, iqtisadiyatnı yañıdan tilkegende, qaçaqlarğa yardım etkende – başqaları ise ceza davaları üzerinde çalışır.

Aferistler, ayatta qalma ve telükesizlik mevzularındaki mevcut umumiy ruhiy kerginlikni ve eyecannı qullanaraq, eski hırsızlıq planlarını cenkniñ kerçeklerine köre deñiştirdiler veya belâ ya da kederden para qazanmaq içün “yañılıqlar”nı icat ettiler.

Olardan eñ tarqatılğanlarnı baqacaqmız ve cinayetçilere qurban nasıl olmaycağımıznı ögrenecekmiz.

• Fishing: DAK avcılığı

Kiber polis tenbiyeley: şu anda, köçip kelgenlerge devlet yardımını berme sıfatında insan parasını almaq içün fishing (çabiq inanğan ve diqqatsız internet qullanıcılarından şahsiy malümatısını alma) qullanğan aferistler daa faal alına keldiler. qayd etüvde alacağıñız bağlantınen köçip kelgenlerge yardım aqqında SMS yollanır. Vatandaşlardan şahsiy malümatını ve bank kartınıñ nomerasını kirmeleri isyenir. Bir qaç dögme basması –

cinayetçiler parañıznı alır.

DİQQAT! Buña nasul oğraşmamaq mümkün:

– ödeme malümatını tek resmiy menbalarda oquñız;

– saytnıñ URL-bağlantısına diqqatnen baqıñz, çünki zornen körüne bilgen işaret bile fishing-resursına kirgeniñizni añlamına kele bilir;

– şübeli bağlantılarğa basmañız, şübeli ve bellisiz saytlarda bank kartlarıñıznıñ malümatını iç bir yerge yazmañız;

– maliyeviy malümat belli olsa, kartañıznı acele bloklañız, şübeli allarda [email protected] elektron poçtasına kiber polisni bu tür dolandırıcılıq aqqında haber etiñiz.

• Yalan “hayriyetçiler” ve hızmetler

Bu şey yañı degil – senelerce göñüllilerniñ rolüni muvafaqiyetnen oynağanlar ya da sanki balanıñ ameliyatı, TQO askerleri, yañğından zarar körgenler içün para, ayvan sığınaqlarına bağışlarnı toplağan lâqayt olmağanlar bar. Ve bundan soñ bu para alırlar. Cenk, bu tür kiber dolandırmalarnıñ sayısını arttırdı.

Arbiy vaziyet şartlarında en tarqatılğan dolandırıcılıq shemaları:

– yalan hayriyet;

– köçip kelgenler içün bar olmağan mesken qıralığı teklifleri;

– sahte yolcu taşımacılığı ve bar olmağan mallarnıñ, hususan askeriy amunitsiyasınıñ satışı;

– askeriy yaştaki erkeklerniñ devlet sıñırını keçmelerini teşkil etme sıfatında dolandırıcılıq;

– habersiz ğayıp olğan vatandaşlar aqqında sahte malümat teminatı.

DİQQAT! Buña nasul oğraşmamaq mümkün:

– tek resmiy hayriye fondlarınıñ esaplarına, UMBnıñ saytında berilgen esaplarğa ya da “Diia” vastasınen para yollañız. Mümkün olsa, mal ve hızmet içün soñ ödemeni tercih etiñiz;

– “18-69 yaştaki erkeklerniñ sıñırnı keçmesine izin berecek vesiqalarnı sımarış etme” fikrinden vazgeçiñiz: tek dolandırıcılarnıñ qurbanı olmaycaqsıñız, aynı zamanda qanunlarğa da cevap bernek zorunda qalacaqsınız;

-️ SMS beyanatları ya da mesencerlerde alınğan bağlantılarğa basmamağa tırışıñız;

– mümkün olsa, resmiy qullanımlarnı qullanıñız: “Diia” qullanımı, bank müessiseleriniñ qullanımları vb.;

– belli olmağan saytlarda şahsiy ve bank malümatını kirmege qaçıñız; notarius hızmetlerine para yollamañız ya da devlet ödemelerini almaq içün bir komissiya ödemeñiz istense, ihtimalen bu dolandırıcıdır.

• «Paralı» minasızlaştırma

FVDHniñ haberdar etkenine köre, Ukrainada, ateşlerge oğraşqan işğalden azat etilgen topraqlarda ve rayonlarda mütehassıs-pirotehnikacı oynağan bazı cinayetçiler, insanlarğa evlerinde patlayıcı şeyler içün araştırma yapmaları içün paralı teklif etkeni bazı vaqialar belli oldı.

DİQQAT! Minasızlaştırma paralı olmay!

FVDH, planlarınaa ve nevbetke köre, tüm işler tek bedava yapa – .

• Daire ve avtobus “yalancıları”

Bu tür dolandırıcılıq – eñ tarqatılğan dorandırıcı shemalarından biridir.

Meydanğa çıqarılğan bazı dolandırıcılar buşekilde bir qaç yüz kişini aldatmağa becerdiler. Ukraina Milliy bankı keçenlerde bu kibi vaziyetlerden nasıl qaçınılacağı ve maliyeviy telükelerden qorunacağı mevzusında olduqça qıymetli tevsiyeler paylaştı.

DİQQAT! Buña nasul oğraşmamaq mümkün:

• evelden ödemeñiz;
• hızmet bericilerni bir qaç vastanen teşkeriñiz: mesken kiralamağa planlağanıñız şeerde tanığanlarıñız olsa, adresteki meskenni kontrol etmelerini ve mesken saiplerini tanımalarını rica etiñiz.
• tren ya da avtobus biletlerini tek resmiy online-menbalardan satın alıñız; şahsiy maşna taşımacılığı vaziyetinde – qalqış sırasında naqitnen ödeme yapmağa ısrar etiñiz.